Sprawy o alimenty należą do najczęstszych postępowań przed sądami rodzinnymi. Rodzice, którzy się rozstali, często nie wiedzą, w jaki sposób ustalić wysokość alimentów, jak przygotować pozew oraz co zrobić, gdy druga strona nie wywiązuje się z obowiązku płatności. W tym artykule dokładnie omawiamy, czym są alimenty i jak złożyć pozew o alimenty.
Alimenty – co to takiego?
Alimenty to regularne świadczenie pieniężne (czasem również w formie rzeczowej), które służy zaspokojeniu usprawiedliwionych potrzeb dziecka – takich jak wyżywienie, mieszkanie, ubrania, leczenie, edukacja i rozwój. Obowiązek alimentacyjny trwa do czasu, aż dziecko będzie w stanie samodzielnie się utrzymać, nawet jeśli osiągnie pełnoletność.
Ciekawostka:
W niektórych przypadkach obowiązek alimentacyjny rodzica wobec dziecka nigdy nie wygasa. Jest tak np. w sytuacji, kiedy niepełnosprawne dziecko jest całkowicie niezdolne do pracy oraz nie posiada majątku, z którego mogłoby się samodzielnie utrzymać.
Jak złożyć pozew o alimenty?
Aby złożyć pozew o alimenty, należy złożyć go w sądzie rejonowym właściwego dla miejsca zamieszkania osoby uprawnionej, czyli zazwyczaj dziecka. Pozew o alimenty należy przygotować w formie pisemnej, wskazując wartość przedmiotu sporu, która w tego typu sprawach jest sumą żądanej miesięcznej kwoty alimentów pomnożoną przez 12 miesięcy. Wniosek o zasądzenie alimentów powinien być oparty na przepisach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, które regulują obowiązek utrzymania i wychowania dziecka.
Pozew o alimenty nie podlega opłacie sądowej i można go złożyć po urodzeniu dziecka. Rodzice są zobowiązani do płacenia alimentów, dopóki dziecko nie będzie w stanie się utrzymać. W przypadku nieustalonego ojcostwa matka i dziecko mogą dochodzić alimentów wraz z ustaleniem ojcostwa.
Pozew o alimenty powinien zawierać następujące elementy:
- Oznaczenie sądu – wskazanie właściwego sądu rejonowego.
- Oznaczenie stron – pozew składa się na rzecz dziecka, a rodzic działający w jego imieniu pełni rolę ustawowego przedstawiciela. Pozwany to rodzic zobowiązany do płacenia alimentów.
- Dane osobowe – imię, nazwisko i adres dziecka, rodzica działającego w jego imieniu oraz rodzica, który ma płacić alimenty. Wymagany jest również numer PESEL dziecka.
- Wartość przedmiotu sporu – określenie rocznej kwoty alimentów (miesięczna kwota x 12).
- Treść pozwu – jasne żądanie zasądzenia alimentów, wskazanie wysokości kwoty, terminu płatności oraz osoby, która ma je otrzymać. Można również ubiegać się o zabezpieczenie alimentów na czas procesu
- Fakty i dowody – wskazanie faktów i dowodów potwierdzających żądanie alimentów.
- Uzasadnienie – argumentacja dotycząca potrzeby alimentów i możliwości finansowych rodzica.
- Podpis rodzica – podpis osoby składającej pozew.
- Załączniki – dokumenty potwierdzające sytuację materialną i potrzeby dziecka (np. zaświadczenia o zarobkach, faktury, zaświadczenia lekarskie).
Co dołączyć do pozwu o alimenty?
Do pozwu należy dołączyć m.in. akt urodzenia dziecka, odpis aktu małżeństwa lub wyroku rozwodowego, dokumenty potwierdzające sytuację finansową oraz potrzeby dziecka. Pozew składa się w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania dziecka lub pozwanego.
Kto może wystąpić z pozwem o alimenty na dziecko?
Z roszczeniem alimentacyjnym może wystąpić:
- rodzic, który sprawuje pieczę nad dzieckiem,
- opiekun prawny,
- samo dziecko – jeśli jest pełnoletnie i samodzielnie dochodzi swoich praw.
Jeśli mieszkasz w Lublinie lub okolicach, pozew o alimenty możesz złożyć w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie lub Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku – w zależności od miejsca zamieszkania dziecka lub pozwanego rodzica.
Jak ustalana jest wysokość alimentów?
Wysokość alimentów zależy od dwóch podstawowych kryteriów:
- Potrzeb dziecka – czyli kosztów jego utrzymania, leczenia, edukacji i rozwoju.
- Możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego rodzica – sąd nie ocenia jedynie aktualnych dochodów, ale również potencjał zarobkowy, np. kwalifikacje, stan zdrowia, możliwości zatrudnienia.
Nie istnieje żadna tabela czy minimalna stawka alimentacyjna. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie.
Ciekawostka:
Na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości w dniu 23 lipca 2025 roku pojawiły się „tablice alimentacyjne”, jednakże nie stanowią one źródła powszechnie obowiązującego w Polsce prawa i miały one jedynie służyć jako pewnego rodzaju wskazówka dla Sądów oraz stron postępowań. Tablice te zostały poddane ostrej krytyce zarówno przez praktyków jak i teoretyków prawa, po czym Ministerstwo wycofało się z nich i podjęło pracę w celu ich weryfikacji. Stwierdzić należy, iż tablice te faktycznie zawierały kwoty znacznie zawyżone, zaś w niektórych przypadkach zasądzenie przez Sąd alimentów w oparciu wyłącznie o ww. tablice mogło prowadzić do skonsumowania całego dochodu rodzica zobowiązanego do zapłaty alimentów. W związku z powyższym prace nad modyfikacją tablic nadal trwają. Czekamy na ich efekty.
Pomoc adwokata z Lublina w sprawie alimentów:
W sprawach rodzinnych, a szczególnie o alimenty, profesjonalna pomoc prawna jest nieoceniona. Adwokat z Lublina pomoże Ci m.in.:
- oszacować realne potrzeby dziecka i przygotować kosztorys,
- przygotować pozew o alimenty lub odpowiedź na pozew,
- zgromadzić niezbędne dowody (rachunki, faktury, dokumenty szkolne, medyczne itp.),
- reprezentować Cię przed sądem w Lublinie lub w postępowaniu egzekucyjnym.
W sprawach alimentacyjnych liczy się zarówno dokładność, jak i znajomość lokalnych realiów – dlatego warto wybrać kancelarię prawną działającą na terenie Lublina.
Co, jeśli rodzic nie płaci alimentów?
Gdy zasądzone alimenty nie są płacone, adwokat może Ci pomóc w:
- złożeniu wniosku do komornika o wszczęcie egzekucji,
- sporządzeniu zawiadomienia o przestępstwie z art. 209 Kodeksu karnego (uchylanie się od alimentów) oraz reprezentacji w toku postępowania przygotowawczego i sądowego;
- wystąpieniu o wypłatę świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego,
- sporządzeniu wniosku na podstawie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego np. poprzez zatrzymanie prawa jazdy w przypadku stwierdzenia uchylania się od zapłaty alimentów;
- jeżeli spełnione są też inne przesłanki w sporządzeniu wniosku o ograniczenie władzy rodzicielskiej rodzicowi niepłacącemu alimentów,
Czy można zmienić wysokość alimentów?
Tak. Jeśli wzrosły potrzeby dziecka (np. z powodu choroby lub rozpoczęcia nauki, zmiany etapu nauki) albo zmieniła się sytuacja finansowa rodziców (np. choroba uniemożliwiająca zarobkowanie lub przeciwnie – awans na lepiej płatne stanowisko), można złożyć pozew o podwyższenie lub obniżenie alimentów. Adwokat z Lublina pomoże przygotować stosowne pismo i przedstawić argumenty przed sądem.
Jakie dokumenty przygotować do sprawy o zasądzenie/podwyższenie alimentów:
- odpis aktu urodzenia dziecka;
- jeżeli wcześniej orzeczono o rozwodzie: wyrok rozwodowy;
- jeżeli wcześniej orzekano o alimentach: wyroki w sprawach o alimenty;
- informacje o zarobkach obydwojga rodziców (mogą to być Pity, zaświadczenia od pracodawcy, potwierdzenia przelewów, etc.);
- informacje o bieżących kosztach utrzymania dziecka oraz dokumenty na poparcie tych twierdzeń (np. faktury, potwierdzenia przelewów, zaświadczenia);
- jeżeli dziecko pozostaje pod specjalistyczną opieką lekarską: informacje o jego stanie zdrowia oraz związanych z tym kosztach (np.: zaświadczenia lekarskie, orzeczenie o niepełnosprawności, kopie wypisów ze szpitala, faktury za odpłatne wizyty lekarskie, oraz: badania, leki, okulary, aparaty ortodontyczne, etc.);
- inne dokumenty, zależnie od stanu faktycznego sprawy;
Jaka jest opłata za sprawę o zasądzenie alimentów?
Osoba dochodząca alimentów korzysta z tzw. zwolnienia podmiotowego od opłat sądowych co oznacza, że jest ona zwolniona od wyłożenia z góry opłat sądowych (np. opłaty od pozwu, od wniosków o uzasadnienia, od wniosku o zabezpieczenie), opłaty od pełnomocnictwa, a pod warunkiem zasądzenia alimentów na jej rzecz w toku procesu w kwocie odpowiadającej lub zbliżonej do tej dochodzonej pozwem, nie poniesie ich w ogóle.
Zwolnienie to rozciąga się również na opłaty od egzekucji pobierane przez komornika sądowego.
Wysokość wynagrodzenia adwokata jest zaś zależna od nakładu pracy adwokata oraz dochodzonej pozwem kwoty i za każdym razem w Kancelarii adwokat Anny Kaczorowskiej jego wysokość omawiana jest indywidualnie w ramach wstępnej porady przed ewentualnym założeniem sprawy. W przypadku wygrania sprawy Sąd zasądza zwrot wynagrodzenia od strony przeciwnej razem z alimentami.
Skorzystaj z pomocy adwokata
Sprawy o alimenty to nie tylko liczby – to przede wszystkim bezpieczeństwo i dobro dziecka. Jeśli potrzebujesz wsparcia prawnego w Lublinie, skontaktuj się z kancelarią, która specjalizuje się w sprawach rodzinnych. Adwokat doradzi Ci najlepsze rozwiązanie i zadba o Twoje prawa oraz interesy dziecka.
Szukasz adwokata od alimentów w Lublinie?
Umów się na konsultację – wspólnie przygotujemy skuteczną strategię działania.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jak napisać pozew o alimenty?
Pozew o alimenty należy sporządzić w sposób czytelny, rozpoczynając od wskazaniu właściwego sądu rejonowego oraz danych stron postępowania. W treści pozwu należy wskazać, że powód żądać alimentów na rzecz małoletniego dziecka, określając żądaną wysokość alimentów na dziecko. Warto w uzasadnieniu podać szczegółowe informacje dotyczące kosztów utrzymania i wychowania dziecka oraz sytuacji finansowej zobowiązanego. Do pozwu należy dołączyć załącznik w postaci skrócony odpis aktu urodzenia dziecka oraz ewentualne zaświadczenie o zarobkach.
Gdzie złożyć wniosek o alimenty?
Wniosek o zasądzenie alimentów składa się w sądzie rejonowym właściwego dla miejsca zamieszkania osoby uprawnionej. W praktyce oznacza to, że pozew należy skierować do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania małoletniego dziecka. Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego sąd ten rozpatruje sprawy związane z obowiązkiem utrzymania i wychowania dziecka. Do pozwu należy dołączyć wszystkie wymagane dokumenty, takie jak skrócony odpis aktu urodzenia dziecka i dowody potwierdzające wydatki.
Jak przygotować się do sprawy o alimenty?
Przed rozprawą warto zebrać wszystkie dokumenty potwierdzające potrzeby dziecka oraz możliwości finansowe rodzica zobowiązanego. Należy wskazać wysokość alimentów na dziecko, której się domagamy, oraz przygotować dowody w postaci rachunków, faktur czy potwierdzeń opłat związanych z utrzymania i wychowania dziecka. Warto również mieć przy sobie zaświadczenie o zarobkach oraz inne dokumenty potwierdzające sytuację materialną. Do akt sprawy należy dołączyć wymagane załączniki, aby sąd mógł rzetelnie ocenić żądanej kwoty.
Jak napisać uzasadnienie pozwu o alimenty
Uzasadnienie pozwu o alimenty należy sporządzić w sposób szczegółowy, wskazując wszystkie argumenty przemawiające za żądaną wysokością alimentów na dziecko. Należy wskazać koszty utrzymania i wychowania małoletniego dziecka, a także sytuację finansową rodzica zobowiązanego. W uzasadnieniu warto powołać się na przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz przedstawić dowody, które potwierdzą zasadność roszczenia. Do uzasadnienia należy dołączyć załącznik w postaci skrócony odpis aktu urodzenia oraz dokumenty, takie jak zaświadczenie o zarobkach.